Histerosalpingografia, w skrócie HSG to jedno z pierwszych badań we ścieżce diagnostycznej, służące do rozpoznawania przyczyn niepłodności żeńskiej. Za pośrednictwem badania jakim jest HSG możliwe jest zwizualizowanie jamy macicy oraz jajowodów.
W trakcie HSG wprowadzane są do narządów rodnych odpowiednie substancje cieniujące, czyli kontrast. Do tego celu wykorzystywana jest specjalna strzykawka. W przebiegu badania obrazowego jakim jest histerosalpingografia kolejno są wykonywane zdjęcia miednicy i jej narządy ulegają zacienieniu przez substancje kontrastową. Kontrast wypełnia stopniowo jamę macicy, jajowody, a potem ucieka do jamy otrzewnej.
Histerosalpingografia pozwala z dużą czułością rozpoznawać zmiany morfologiczne o charakterze patologicznym w obrębie narządów rodnych.
Histerosalpingografia (HSG) – wskazania
Badanie HSG jest procedurą pierwszego rzutu w diagnostyce niedrożności jajowodów, uniemożliwiającej lub znacząco utrudniającej zajście w ciąży. Zaawansowane zmiany mogą prowadzić do niepłodności, dlatego też histerosalpingografia jest tak powszechnie i chętnie stosowana. Badanie to jest niezwykle cenne w przypadku podejrzenia niewydolności szyjkowej oraz gruźlicy miednicy mniejszej.
Badanie, którym jest HSG stosowane jest także jako narzędzie kontrolne w procesie leczenia niedrożności i oceny efektów terapii. Lekarz może zlecić HSG, gdy pragnie wykluczyć nieprawidłowości w morfologii macicy. Niekiedy histerosalpingografia jest wykonywana u pacjentek, które mają problemy z donoszeniem ciąży. W tym przypadku HSG pozwala wykryć dysfunkcję i niewydolność szyjki macicy. Nie zaleca się jednak stosować procedury, jaką jest histerosalpingografia w przypadku podejrzenia endometriozy oraz zmian zwłókniających w obrębie przydatków.
Jak wygląda i przebiega histerosalpingografia?
Profesjonalna literatura wskazuje dokładnie, jak wykonywane powinno być badanie drożności macicy i jajowodów. Histerosalpingografia jest przeprowadzana w pracowni RTG na specjalistycznym stole. Pacjentka na brzegu znajduje się w klasycznej pozycji do badania ginekologicznego. Ciało przykrywane jest serwetą chirurgiczną i zakładane są specjalne wzierniki, czyli kolposkopy. Dzięki nim możliwe jest uwidocznienie zewnętrznego ujścia szyjki macicy. W obręb kanału szyjki wprowadzany jest tzw. aparat Schultza, który dostarcza do narządów substancje kontrastowe.
Cały zabieg jest monitorowany za pomocą specjalistycznego ekranu, który na żywo pod wpływem skopii obrazuje zachowanie się kontrastu w drogach rodnych. Następnie wykonywana jest sekwencja szybkich zdjęć. Pierwsze zdjęcie robi się, gdy zostanie zarysowany kształt jamy macicy, drugie po uwidocznieniu jajowodów i wylewaniu się kontrastu do jamy otrzewnej.
Trzecie zdjęcie sporządzane jest w celu wizualizacji kontrastu w jamie brzusznej – to sprawia, że histerosalpingografia pozwala zobrazować zrosty około jajowodowe. Decyzję o ilości obrazów podejmuje lekarz. Histerosalpingografia jest bezbolesna (chyba że u pacjentki występuje niedrożność jajowodów). Badanie może wtedy generować pewien dyskomfort.