Problemy z wagą to globalne zagrożenie dla zdrowia publicznego. Problemy z utrzymaniem wagi dotyczą nie tylko osobników dorosłych, ale też często nie omijają najmłodszych. Skuteczna profilaktyka i leczenie mają ogromne znaczenie, ponieważ otyłość może być bardzo groźna.
Czym jest otyłość?
Otyłość to nadmierne gromadzenie tkanki tłuszczowej, które przekracza statystyczne normy dla wzrostu, płci. Otyłość pojawiająca się w dzieciństwie to najczęściej otyłość ogólna. Otyłość brzuszna częściej dotyczy mężczyzn i skorelowana jest z wystąpieniem stłuszczenia wątroby i nagromadzeniem trzewnej tkanki tłuszczowej, co prowadzi do wystąpienia cukrzycy i innych składowych zespołu metabolicznego.
Otyłość pośladkowo-udowa to przede wszystkim problem płci pięknej. Przyczyn problemów z wagą jest wiele. Otyłość pierwotna wynika z przyczyn środowiskowych, biologicznych i genetycznych – polimorfizm genetyczny w zakresie genów przemiany materii oraz skłonności do tycia. Otyłość wtórna może pojawić się również poprzez częste podjadanie. Przy braku aktywności fizycznej w trakcie regularnego podjadania dochodzić będzie do wzrostu wagi.
Otyłość wtórna spowodowana jest zaburzeniami ogólnoustrojowymi. Bardzo często związana jest z chorobami tarczycy, przysadki oraz innymi chorobami o charakterze metabolicznym. Niemniej istotne są także deficyty związane z OUN, aberracje chromosomalne czy stosowane leki, np. pochodnych sulfonylomocznika (leki przeciwcukrzycowe), leków z grup SSRI i TLPD (antydepresanty) czy też pochodnych fenotiazyny i barbitalu.
Następstwa problemów z wagą dla ustroju
Ludzie tyją, gdy nie ograniczają ilości spożywanego jedzenia i nie prowadzą żadnej aktywności fizycznej. Brak odpowiednich nawyków przyczynia się do rozrostu ekscentrycznego żołądka. Gdy żołądek jest większy, o wiele trudniej jest go na tyle wypełnić, aby zapewnić impulsację efferentną do mózgu i ograniczenie łaknienia. Jest to o tyle poważny problem, iż mechanizm rozwoju tychże zaburzeń to swoista pętla sprzężeń zwrotnych dodatnich, prawdziwe perpetuum mobile!
Bez wątpienia jest to bardzo poważny problem również w kontekście gospodarki hormonalnej i uwalniania takich hormonów, jak choćby leptyna, która reguluje łaknienie. Nadmiar tkanki tłuszczowej niekorzystnie przekłada się na gospodarkę hormonalną, ograniczając jednocześnie u mężczyzn akumulację w ustroju testosteronu, czyli hormonu gwarantującego lepsze samopoczucie u panów.
Następstwem otyłości mogą być następujące schorzenia i zaburzenia:
Nadciśnienie tętnicze, nasilenie procesów miażdżycowych, choroba wieńcowa, angiopatie miażdżycowe.
- Cukrzyca nie-insulinozależna, dyslipidemia, kamica żółciowa
- Przeciążenie kręgosłupa, ból stawów i zwyrodnienie
- Wzrost ciśnienia brzusznego skutkujący żylną chorobą zakrzepowo-zatorową i żylakami.
- Zaburzenia cyklu miesiączkowego, lipidy, zapalenie tkanki podskórnej
- Zespół obturacyjnego bezdechu sennego, manifestujący się chrapaniem.
Wzrost ryzyka zapadnięcia na raka piersi, trzonu macicy oraz gruczolakoraka stercza i raka jelita grubego
